Pompen

Spa pomp vervangen

Een meest voorkomend probleem van oudere Spas is dat de pompen het op een gegeven moment begeven. Hieronder zullen wij u begeleiden door het proces voor het vervangen van Spa pompen. En waarna herstel ervan u nog vele jaren kunt door genieten van uw spa.

Als uw pomp meer dan 2 of 3 jaar oud is, raden wij u aan deze compleet te vervangen en niet alleen de motor, wet-end of sealing, dit om u hoofdpijn te besparen.

Elektrische reparaties kunnen gevaarlijk zijn, vooral rond het water. Reparaties moeten worden uitgevoerd door een gekwalificeerde elektricien of spa technicus. Ongeacht wie het werk verricht, zorg ervoor dat alle elektrische stroom naar de Jacuzzi of spa wordt verbroken voorafgaand aan elke controle en/of reparatie.

Schakel de stroom uit bij het controle paneel van de Spa, en als 2e voorzorg, ook de stroomtoevoer.
Probeer geen elektrische herstellingen te verrichten tenzij u daarvoor gekwalificeerd bent.

Anatomie van Spa pompen

Pompen bestaan in wezen uit twee hoofdcomponenten: het natte eind ’wet-end’ waarin de impeller en sealing in zit (voor watercirculatie) en de elektromotor (het droge gedeelte) die de rotor ‘impeller’ laat draaien, en dus het water aanzuigt.

Symptomen van Spa pomp uitval

Er zijn verschillende tekenen van Spa pomp defecten:
– Storingen, waardoor de motor word belemmert en dus niet draait, zoals een bevroren as of lager, dat kan leiden tot een zoemend geluid;
– Een vastgelopen ven/rotor (impeller) in het wet-end gedeelte, of een defecte startcondensator;
– Versleten lagers kan leiden tot een gierend geluid;
– Lekkages rond de pomp duiden vaak op lekke lagers ‘seal-set’. Dit zult u opmerken, zodra u een plas water tegenkomt onder de pomp;

U kunt deze afzonderlijke onderdelen natuurlijk vervangen (indien de juiste onderdelen nog zijn te verkrijgen). Maar mocht uw pomp nu meer dan een paar jaar oud zijn, dan is het meestal beter om de pomp in z’n geheel te vervangen, hetzij alleen de motor en/of wet-end. Dit is een natuurlijk veel schonere en veel gemakkelijkere reparatie en geeft meer vertrouwen op de lange termijn.

Het verwijderen van de pomp

De beste manier om uzelf zeker te stellen van de juiste vervangende pomp aan te schaffen, is simpelweg de oude te verwijderen. Hiermee kunt u de juiste afmetingen en specificaties van de pomp duidelijk controleren welke u exact nodig heeft.

Nadat u de stroom van de spa eraf heeft gehaald, kunt u uzelf toegang verlenen tot het Spa gedeelte waar zich de pomp(en) en het controle systeem bevinden.

(Zie afbeelding)
1: Spa pomp
2: Controle systeem van de spa

Sommige Spas hebben aan weerszijden kleppen ‘gate-valves’ voor het dichtzetten van de leidingen, wat het vergemakkelijkt voor het vervangen van pompen en/of andere componenten. Als deze kleppen niet aanwezig zijn, dan ontkomt u er niet aan het spa water te legen via de aanwezige aftap (drain) of simpelweg met een dompelpomp.

Loskoppelen van de oude pomp

• Koppel de koperen draad los die aan de pomp vast zit
• Draai de 2 wartels los die aan de pomp vast zijn geschroefd op het ‘wet-end’ ( let op! Hier kan achterstallig water uitlopen)
• En haal de schroeven los die aan de voetplaat van de pomp zijn bevestigd.
• Hoewel de voedingskabel van de pomp nog aan het besturingssysteem(pack) is aangesloten kunnen we nu de pomp weghalen.

Loskoppelen van bedrading

De bestaande ‘power’ kabel kan hergebruikt worden indien deze zich in goede staat van service is. Bij het verwijderen van de draden is het raadzaam de kleuren een code of tag te geven, zodat u naderhand nog weet welke kleur waar geplaatst dient te worden. Controleer en maak elke draad goed schoon voor (her)gebruik ervan, en zodat de punten goed contact kan maken. De meeste Spa pompen zijn voorzien van 2 standen( versnellingen),waarvan de lage snelheid voor filtratie en verwarmen word gebruikt. Betreffende pompen 230/240V zijn voorzien van 4 draden nl.: rood, zwart, wit en groen. Rood is normaal gesproken voor lage snelheid, zwart voor hoge snelheid, wit neutraal en groen voor aarde.

Bepaal de juiste richting van het ‘wet-end’ wateruitlaat

Er bestaan voorop 2 soorten ‘wet-end’ discharges namelijk de midden (center) uitlaat en/of op de zijkant(side) van het wet-end.(zie hiernaast de afbeeldingen)
Deze wet-end’s kunt men draaien in 3 verschillende standen Hierbij dient u aan de achterkant van de pomp de bouten los te draaien, zodat u vrij kunt draaien in de gewenste richting van uw aansluitingen. In de meeste gevallen zal de side-discharge uitkomst bieden als vervangende pomp, daar deze makkelijker en veelal inzetbaar is.

Afmetingen Frame

De fysieke grootte van een spa pompmotor wordt aangeduid als frame. Dit kan zijn een 48 frame die +/- 14 cm diameter betreft of een 56 frame ( die +/- 17 cm kan zijn). Deze informatie aanduiding behoort ook op de specificatie sticker te zijn beschreven.

Mocht deze informatie niet aanwezig zijn, dan kunt u dit ook gewoon zelf opmeten, door de 2 bouten (zie afbeelding) in het midden van de bout van link naar rechts te nemen.

Opmerking:Vanwege de lagere kosten en compacte afmeting zullen vele spas zijn voorzien van een 48 frame pomp.

Grotere 56 frame modellen pompen zijn iets duurder, maar wel sterker. Ze schijnen zelfs minder warm te worden van het functioneren, hetgeen een langere levensduur inhoud.

Hoe de maat bepalen van de pompaansluiting

Afmetingen van de leidingen is een belangrijk item, jammer genoeg komt het nog vaak voor dat mensen toch nog de verkeerde pomp bestellen. De meeste pompen hebben een 1.5″ or 2″ aansluiting en enkele een 2.5” als standaard inlaat. Afmeten van de juiste maatvoering is gemakkelijkst als u de wartel eraf draait. De makkelijkste manier is het meten van de buitenste diameter van het draad, waarop de wartel wordt gedraaid:(zie afbeeldingen)

 

Voorbeeld:

1.5″ inch draad zal +/- 2-3/8″ inch buitenste diameter bedragen;

2.0″ inch draad zal +/- 3″ inch buitenste diameter bedragen;

2.5″ inch draad zal +/- 3-5/8″ inch buitenste diameter bedragen;

 

Let op! Het kan zijn dat van sommige merken een niet-standaard afmeting in omloop zijn, en die van het hierboven omschreven maatvoering kunnen afwijken, neem hiervoor met uw pompleverancier contact op.

Het installeren van uw nieuwe pomp

De installatie van uw vervangende pomp is in wezen het omgekeerde van het verwijderen zoals hierboven beschreven. Nogmaals, controleert u of het apparaat heeft losgekoppeld van de spa voordat u verder gaat. Meeste Spa pompen zijn voorzien van 2 standen, namelijk lage stand die bedoelt is voor filtratie ( circulatie van het water) en verwarming ervan en de hoge stand voor massage. Zoals hieronder uitgelegd, ziet u dat een 2-stands pomp makkelijk naar 1 snelheid overgezet kan worden.

Hiernaast een voorbeeld van aansluiting als de toegangsdeksel is verwijderd. Op de aangegeven pijlen(pijltje 1)ziet u waar de cap losgekoppeld dient te worden, om toegang te krijgen voor het plaatsen van de bekabeling. (pijltje 2) zijn de contactpunten voor de bedrading.

Instelling pomp snelheid

Een 2-standen pomp configuratie heeft een 3-lijns bedrading nodig en 1 aardedraad aansluiting. De typische kleuren codering is als volgt:

 

• Wit: neutraal (common)
• Zwart: hoge stand
• Rood: lage stand (*weglaten voor alleen 1 stand gebruik)
• Groen: Aarde Zie het bedradingschema op de pomp, daar sommige systemen gebruik maken van verschillende kleur coderingen.

 

Eén stands configuratie: Een 2 standen pomp kan ook dienen met alleen een snelheid, d.m.v. alleen de ‘common’ en ‘high speed’ aansluiting te gebruiken en de (rode) low speed bedrading weg te laten.

Let op ! mocht het zijn dat nadat u de pomp heeft vervangen en uw programmering van uw spa tbv. verwarming en filtratie op hoge snelheidsstand staan ingesteld in plaats van lage stand, dan zult u de bedrading in het hierboven omschreven schema moeten omdraaien.

 

 

Plaatsing van de nieuwe pomp

– Maak de koperen draad vast die aan de pomp
– Plaats de pomp zodanig in lijn met de wartels en leidingen
– Schroef de pompplaat die aan de pomp bevestigd zit vast aan de bodemplaat van de Spa( nog niet te vast)
– Draai met de hand de wartels vast aan het ‘wet-end’ van de pomp
– Schroef de bouten van de pomp nu vast aan de bodemplaat

Nadat u de pomp heeft geïnstalleerd en bekabeling correct heeft aangesloten is het nu tijd voor de spa te starten. Maar voordat u hieraan begint, gelieve eerst te controleren of de watersloten (valves) openstaan, (mits uw spa hiervan voorzien is), voor doorvloeien en dat eventuele lucht binnen in het systeem achterweg blijven. Als u de spa tijden herplaatsing van de pomp heeft leeggemaakt, gelieve dan eerst te vullen met vers water.

BELANGRIJK: nu is het van belang dat voordat u de pomp aanzet, eventuele ingesloten lucht uit het systeem en pomp verwijderd, d.m.v. de wartels ietsje los te draaien (met de hand), zodat de ingesloten lucht kan ontsnappen, totdat het water eruit loopt en vervolgens kunt u alles weer vastdraaien. Mocht u een pomp aanzetten, zonder deze stap eerst te controleren, zou het kunnen dat u pomp droog staat en beschadigd kan worden en uw garantie zal verwerpen.